Cukrzyca

Cukrzyca jest to zespół chorób metabolicznych charakteryzujących się stanem hiperglikemii czyli podwyższonym poziomem glukozy we krwi. Przyczyną tego stanu jest defekt produkcji lub samego działania insuliny, hormonu, który odpowiada za właściwe utrzymanie poziomu cukru we krwi. Występują dwa typy cukrzycy.
Typ 1- występuje dużo rzadziej, jest spowodowany rzeczywistym brakiem insuliny na skutek uszkodzenia komórek trzustki – wysp langerhansa, czyli tych, które ją wytwarzają. Choroba najczęściej pojawia się wśród dzieci i młodych ludzi, ale może występować również po 80 roku życia. Ten typ cukrzycy charakteryzuje się stałym i niezbędnym podawaniem insuliny z zewnątrz np. w formie zastrzyków.
Typ 2- występuje u większej grupy ludności, jest najczęściej spowodowana zmniejszoną wrażliwością tkanek na insulinę czyli insulinoopornością. U chorych zaburzone jest najczęściej zarówno właściwe działanie jak i wydzielanie insuliny. Niewielka insulinooporność może „ukrywać się” latami i nie być zdiagnozowana, gdyż hiperglikemia nie jest na tyle wysoka, by wywołać klasyczne objawy cukrzycy. Leczenie zwykle polega na redukcji masy ciała, zmianie nawyków żywieniowych, zwiększenie ilości wysiłku fizycznego oraz podawaniu leków

Właściwa dieta „w cukrzycy”

Wiele osób często bagatelizuje dietę, która może nie tyle co wyleczyć cukrzycę jak zredukować jej postęp do minimum.
W pierwszej kolejności powinniśmy zainteresować się tematem ładunku i indeksu glikemicznego (poruszony w innym temacie, w naszym FitPoradniku), który ma niebagatelne znaczenie w przypadku komponowania dań tak, aby nie narażać organizmu na zbyt duże skoki cukru.

W kolejnym etapie powinniśmy zwrócić uwagę na rozkład makroskładników w diecie.
Białko- W przypadku diety cukrzycowej ważne jest, aby nie przekraczać zalecanego poziomu białka i utrzymywać je na stałym poziomie 15-20% całkowitego zapotrzebowania kalorycznego. Ważny jest również właściwy stosunek białka zwierzęcego do roślinnego 1:1, który zapewni także urozmaicenie w diecie.
Węglowodany- Składnik ten powinien pokrywać 40-50% zapotrzebowania energetycznego z diety. W przypadku węglowodanów ważne jest aby korzystać z tych o niskim indeksie glikemicznym (<50) czyli głównie produktów pełnoziarnistych. Należy unikać w diecie cukrów prostych, które powodują najwyższe skoki glukozy we krwi. Przy spożywaniu węglowodanów, powinniśmy także pamiętać o odpowiedniej podaży błonnika na poziomie 30-40g gdyż spowolni uwalnianie glukozy we krwi.
Tłuszcze– Powinny stanowić 30-35% całkowitej wartości energetycznej w diecie. I tutaj należy zwrócić uwagę, aby nasyconych kwasów tłuszczowych spożywać jak najmniej, a najwięcej dobroczynnych kwasów tłuszczowych Omega 3 i Omega 6, które mają ogromne znaczenie w redukcji masy ciała jak i zapobieganiu rozwoju insulinooporności. Kwasy tłuszczowe Omega 3 znajdują się w oleju lnianym, rzepakowym, oliwie z oliwek czy tłustych rybach jak łosoś, halibut, dorsz, pstrąg, makrela.
Równie ważna jest odpowiednio duża podaż warzyw w diecie, która zapewni nam pokrycie zapotrzebowania na witaminy i minerały, a także sprawi że dłużej pozostaniemy syci.

Dodatkowe zalecenia:

Musimy także pamiętać o pewnych stałych zasadach komponując nasz jadłospis:

• Staraj się gotować w wodzie lub na parze, unikaj smażonych, mocno przetworzonych produktów i dań.
• Spożywaj 5 do 6 posiłków dziennie w równych odstępach czasu, aby zapewnić sobie stały poziom uwalnianej glukozy do krwi.
• Pij dużo wody, minimum 2 litry dziennie, staraj się korzystać z wód średnio zmineralizowanych.
• Unikaj rozgotowanych produktów, gdyż dużo łatwiej uwalnia się z nich cukier do krwi.
• Pamiętaj aby w każdym posiłku spożywać warzywa, ponieważ znacznie spowolnią uwalnianie węglowodanów.
• W przypadku diety cukrzycowej staraj się uzupełniać w diecie chrom np. z orzechów, razowego pieczywa, brokułów gdyż zwiększają skuteczność pracy insuliny.
• Zapomnij u cukrze i alkoholu, są to produkty które musisz bezwzględnie wykluczyć z diety.

Podsumowanie

Cukrzyca jest nieuleczalną chorobą, która znacznie utrudnia życie chorego i na pewno nie powinniśmy bagatelizować zaleceń lekarza, szczególnie w stosunku do diety. Liczba chorych cały czas rośnie i dotyczy obecnie około 5-7% populacji świata. W Polsce liczbę osób chorych na cukrzycą szacuje się na około 2mln osób. Właściwy jadłospis może znacznie pomóc, w radzeniu sobie z negatywnymi skutkami jej występowania. Gdy zadbamy o swoją dietę, nie tylko znacznie poprawimy wydzielanie insuliny, a także możemy liczyć na redukcję masy ciała, która też nie jest bez znaczenia dla rozwoju cukrzycy.